Thủ tướng Chính phủ vừa có văn bản cho phép Hải Phòng áp dụng cơ chế đặc thù để xây dựng cầu vĩnh cửu bắc qua sông Hóa theo quy định tại Điểm đ, Khoản 2, Điều 42 và Điểm c, Khoản 2, Điều 43 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng.
Cầu phao bắc qua sông Hóa hiện nay đã xuống cấp hư hỏng nặng, không bảo đảm an toàn giao thông. (Ảnh: TB)
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP Hải Phòng chịu trách nhiệm toàn diện trong việc lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm; bố trí vốn đúng quy định của pháp luật đầu tư công, không để xảy ra tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản; chỉ đạo thực hiện bảo đảm chất lượng, tiến độ và hiệu quả công trình, không để xảy ra tiêu cực, thất thoát, lãng phí.
Việc triển khai xây dựng cầu vĩnh cửu bắc qua sông Hóa, nối giữa huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng và huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình thay thế cầu phao hiện nay đã xuống cấp, hư hỏng nhằm nâng cao năng lực phục vụ, bảo đảm an toàn giao thông, từng bước hoàn thiện mạng lưới giao thông kết nối giữa thành thị với nông thôn khu vực phía nam TP Hải Phòng với khu vực ven biển tỉnh Thái Bình, tạo thành hệ thống kết nối giao thông vùng, góp phần giảm tải giao thông qua Quốc lộ 10; đảm bảo mục tiêu xây dựng Nông thôn mới; thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa xã hội, cải thiện điều kiện sống của nhân dân, bảo đảm an ninh quốc phòng của hai địa phương.
Trước đó, UBND TP Hải Phòng đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép áp dụng cơ chế đặc thù đầu tư xây dựng cầu bê tông vĩnh cửu thay thế cầu phao sông Hóa để đảm bảo an toàn giao thông.
UBND TP Hải Phòng cho biết: “Thời gian qua, thành phố đã tập trung đầu tư xây dựng, cải tạo, nâng cấp các tuyến Quốc lộ 10, Quốc lộ 37, đường Tỉnh 354 tạo thành hệ thống giao thông kết nối vùng giữa TP Hải Phòng với các tỉnh Thái Bình và Nam Định. Tuy nhiên, trên tuyến Quốc lộ 37 kết nối các huyện Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, TP Hải Phòng với thị trấn Diêm Điền, huyện Thái Thụy và huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình vẫn còn duy nhất cầu phao sông Hóa”.
Cầu phao sông Hóa được xây dựng từ những năm 1980, rộng 4m, chỉ đáp ứng một làn xe tải trọng nhỏ lưu thông một chiều nên thường xuyên quá tải, ách tắc giao thông. Qua nhiều năm sử dụng, cầu phao đã nhiều lần bị hư hỏng, xuống cấp trầm trọng, sập gẫy, không đảm bảo an toàn khai thác, gây nguy hiểm đến tính mạng và tài sản của người tham gia giao thông…
Theo UBND TP Hải Phòng, cầu phao Sông Hóa nằm trên tuyến đường huyết mạch nối từ trung tâm TP Hải Phòng đi các huyện phía nam thành phố với khu vực ven biển của tỉnh Thái Bình. Để đảm bảo an toàn giao thông cho người và phương tiện qua lại, tăng cường khả năng khai thác đường thủy và đáp ứng yêu cầu phòng, chống lụt bão trong khu vực, việc đầu tư xây dựng 1 cây cầu bê tông vĩnh cửu thay thế cầu phao hiện tại đã xuống cấp là hết sức cần thiết và cấp bách, cần phải triển khai xây dựng ngay càng sớm càng tốt, trong khi Bộ Giao thông Vận tải chưa có phương án đầu tư thay thế cầu phao sông Hóa trong thời gian tới.
Trước yêu cầu thực tế này, TP Hải Phòng và tỉnh Thái Bình đều xác định sự cần thiết, cấp bách xây dựng cầu bê tông vĩnh cửu thay thế cầu phao sông Hóa và thống nhất TP Hải Phòng sẽ thu xếp nguồn vốn địa phương để đầu tư xây dựng cầu hoàn thành trong năm 2019.
UBND TP Hải Phòng cho rằng, theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu và Luật Xây dựng, thời gian cho việc chuẩn bị, thực hiện các thủ tục và thi công khoảng từ 2 - 3 năm, hoàn thành vào năm 2021 nên không đảm bảo được tính cấp bách của công trình, do đó cần phải áp dụng các cơ chế đặc thù cho phép giao thầu, lựa chọn trực tiếp nhà thầu để thực hiện.
UBND TP Hải Phòng viện dẫn, tại Điểm đ, Khoản 2, Điều 42 của Nghị định số 59/2015/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý đầu tư xây dựng công trình quy định: “Các công trình thuộc các dự án có yêu cầu cấp bách phải triển khai thực hiện theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ”. Còn Điểm c Khoản 2 Điều 43 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP quy định: “Thủ tướng Chính phủ quyết định cho phép người quyết định đầu tư xây dựng công trình xây dựng theo lệnh khẩn cấp, có tính cấp bách quyết định hoặc ủy quyền cho chủ đầu tư quyết định, chịu trách nhiệm về việc tổ chức quản lý thực hiện dự án đầu tư xây dựng và được giao thầu (không thông qua lựa chọn nhà thầu) từ giai đoạn lập dự án, khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng cho đến giai đoạn hoàn thành đưa công trình vào khai thác, sử dụng”. Theo đó, việc cho phép áp dụng cơ chế đặc thù để triển khai các dự án đảm bảo giao thông có tính chất cấp bách thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Với những lập luận nêu trên, UBND TP Hải Phòng cho rằng, để chủ động triển khai ngay nhằm đáp ứng yêu cầu cấp bách về đảm bảo an toàn giao thông, ngăn chặn hậu quả có thể xảy ra do sự cố bất khả kháng, TP Hải Phòng đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận cho UBND thành phố đầu tư xây dựng cầu vĩnh cửu thay thế cầu phao sông Hóa. Theo đó, UBND TP Hải Phòng dự kiến đầu tư dự án bằng nguồn ngân sách địa phương (sơ bộ chi phí xây dựng cho cây cầu khoảng 135 tỷ đồng). Đáng chú ý, UBND TP Hải Phòng đề xuất tổ chức thực hiện đầu tư xây dựng không thông qua lựa chọn nhà thầu từ giai đoạn lập dự án, khảo sát, thiết kế, thi công xây dựng công trình cho đến khi hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng đối với công trình xây dựng cầu sông Hóa.