Ngậm đắng vì mua lầm nhà đất đã có quyết định thu hồi

Hết quy hoạch nhưng mua bán vẫn khó
Bà Nguyễn Thị Mỹ Lệ, Trưởng VPCC An Lạc thắc mắc, thời hạn sử dụng đất nông nghiệp được tính từ khi nào, từ lúc có quyết định giao đất hay khi được cấp giấy. Bà cho biết: “Có trường hợp hai mốc thời gian này lệch nhau 3 năm, nếu theo quyết định giao đất thì đã hết thời hạn nhưng theo giấy chứng nhận (GCN) thì vẫn còn và giao dịch được”.

Hơn nữa, GCN chỉ ghi năm hết hạn sử dụng, vậy hiểu là ngày đầu năm hay hết năm. Nhiều công chứng viên và luật sư cho rằng, điều kiện để nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp còn bất hợp lý và gặp nhiều khó khăn.

Bà Lệ góp ý: “Khu đất nông nghiệp đã quy hoạch làm đường dự phóng, thế nhưng người mua vẫn phải thỏa điều kiện của người mua đất nông nghiệp là đang sử dụng đất nông nghiệp”. Bên cạnh đó, việc xác định hộ gia đình, thành viên nào trong hộ khẩu được tham gia khi ký chuyển nhượng đất nông nghiệp vẫn còn lúng túng.

Phó phòng TN&MT huyện Bình Chánh, bà Nguyễn Thị Thảo cũng cho rằng, điều kiện của người được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp còn nhiều vướng mắc. Bà cho biết: “Theo quy định hiện nay, hộ gia đình cá nhân này phải được xác nhận là đang sử dụng đất nông nghiệp và có thu nhập ổn định từ việc sử dụng đất nông nghiệp. Giả sử người này hộ khẩu một nơi, đất nông nghiệp một nẻo thì phải có cả hai địa phương xác nhận thì mới được nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp”.

Người dân mong thủ tục chuyển nhượng đất nông nghiệp
ở huyện Bình Chánh cần sớm được rõ ràng (Ảnh: HTD)

Mua lầm nhà đất do không có thông tin
Bà Nguyễn Thị Mỹ Lệ phản ánh thêm, có trường hợp công chứng viên chứng nhận các giao dịch về nhà, đất đã có quyết định thu hồi do không có thông tin về việc thu hồi đất. Bà Lệ cho biết, VPCC đã kiểm tra thông tin trên mạng của Sở Tư pháp trước khi chứng nhận, nhưng không thấy thông tin nhà đất này bị thu hồi nên công chứng viên ký công chứng cho hai bên mua bán. Nhưng đến khi đăng bộ sang tên thì người mua mới biết thông tin tài sản này đã có quyết định thu hồi. Bà Lệ bày tỏ: “Họ quay lại hỏi khiến tôi thấy rất đau lòng. Chúng tôi cố gắng giải quyết bằng cách hòa giải các bên và cũng may là thành công nhưng rất không muốn sự việc này lặp lại”.

Theo bà Lệ, sau khi bên mua phản ánh, VPCC kiểm tra lại và thấy có trường hợp đã được cập nhật, có trường hợp chưa. Thời điểm ký công chứng rơi vào giai đoạn huyện chưa kịp gửi thông tin để Sở Tư pháp cập nhật thông tin.

Trưởng phòng Tư pháp huyện Bình Chánh, ông Lâm Tấn Trí cho hay, tất cả quyết định thu hồi đất ở huyện đều gửi Sở Tư pháp nhưng chỉ gửi từ sau năm 2015, còn giai đoạn trước đó thì chưa gửi hết. Những trường hợp bị sót thông tin có thể rơi vào giai đoạn này. Ông lưu ý: “Việc gửi chậm hoặc chưa gửi thông tin cho Sở cập nhật dẫn đến cơ quan công chứng lẫn người mua không biết thông tin, gây ra thiệt thòi cho người mua và dễ dẫn đến tranh chấp khiếu nại”.

Đất có giấy đỏ mà mua bán giấy tay: Chờ
Một luật sư đề nghị huyện giải thích việc không nhận hồ sơ cấp GCN cho người mua nhà đất bằng giấy tay trước ngày 1/1/2008 theo Nghị định 01/2017 mà còn phải chờ hướng dẫn. Vị luật sư này cũng đề nghị huyện nên niêm yết thủ tục hành chính đối với trường hợp này để người dân biết cách thực hiện.

Bà Nguyễn Thị Thảo, Phó phòng TN&MT huyện Bình Chánh cho hay, việc cấp GCN nhà đất mua bán giấy tay không phải mới, thủ tục đã được niêm yết từ lâu và không có gì thay đổi. Bà Thảo lý giải, Nghị định 01 quy định cấp GCN cho nhà đất mua bán bằng giấy tay trước ngày 1/1/2008 nếu đất đó chưa từng được cấp giấy: “Với trường hợp đất đã có GCN thì người xin cấp GCN phải nộp GCN cũ để thu hồi. Trường hợp không có GCN của chủ cũ, cơ quan chức năng không có quyền tự hủy bỏ. Do đó chưa thể nhận hồ sơ trường hợp này”.

Ông Trần Đức - đại diện VPLS Quý và cộng sự hỏi về việc cấp phép xây dựng cho trường hợp “khu dân cư xây dựng mới”, đất ở có mục đích “hỗn hợp”. Ông cho biết, hiện, huyện Bình Chánh không giải quyết cấp phép tạm cho người dân dù nhà ở của họ đã xuống cấp, họ cũng cam kết tự nguyện tháo dỡ sau này. Trong khi các quận khác vẫn cấp phép cho trường hợp này. Ông bày tỏ: “Chủ trương này chưa hợp tình hợp lý, không được cấp phép thì người dân sẽ tìm cách xây, sửa nhà trái phép”. Đại diện Phòng Quản lý đô thị huyện Bình Chánh cho biết, huyện đang chờ quyết định mới thay thế Quyết định 27 về cấp phép xây dựng.

Theo Pháp luật TP HCM Online