Nên làm đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam 60 tỷ USD theo phương án nào?

Sau một thời gian nghiên cứu, Bộ GTVT đã trình Thủ tướng báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dài hơn 1.500km đi qua 20 tỉnh, thành có đường sắt đôi khổ ray 1.435mm, tổng mức đầu tư 1,34 triệu tỷ đồng (tương đương 58,71 tỷ USD). Tốc độ thiết kế tàu chạy 350 km/h, tốc độ khai thác 320 km/h, chia làm 2 giai đoạn.

Giai đoạn 1 dự kiến năm 2020-3032 (tổng vốn 24,7 tỷ USD), giai đoạn 2 dự kiến năm 2032-2050 (tổng vốn 34 tỷ USD).

Trong đó, ngân sách bỏ ra 80% tổng vốn đầu tư hạ tầng, kêu gọi tư nhân đầu tư bằng 20% tổng vốn vào đầu máy toa xe và nhà ga để khai thác thu hồi vốn. 

Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ có tốc độ tàu chạy 320 km/h

Trong phân kỳ đầu tư, Bộ GTVT đề xuất 2 phương án. Nếu phân kỳ theo chiều ngang: Giai đoạn 1 sẽ đầu tư hoàn thiện, vận hành khai thác đoạn tuyến Hà Nội - Vinh và Nha Trang - TP.HCM; giai đoạn 2 đầu tư kết nối đoạn Vinh - Nha Trang. Bộ GTVT lựa chọn phương án này.

Hoặc phân kỳ theo chiều dọc: Giai đoạn 1 đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng toàn tuyến kết nối Hà Nội - TP.HCM nhưng chưa điện khí hoá, mà mua đoàn tàu chạy diezel để khai thác bước đầu với vận tốc 150 km/h.

Giai đoạn 2 đồng thời với khai thác đoàn tàu diezel sẽ đầu tư điện khí hoá đoàn tàu, thông tin tín hiệu và thay thế bằng tàu điện. Đây là phương án do GS.TSKH Lã Ngọc Khuê, nguyên Thứ trưởng GTVT đề xuất.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn những ý kiến khác nhau về kết quả nghiên cứu phương án đầu tư, đặc biệt là việc xác định giai đoạn đầu tư dự án.

Trước thực tế này, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu Bộ GTVT tiếp tục lấy ý kiến rộng rãi từ các chuyên gia, các nhà khoa học, các tổ chức xã hội - nghề nghiệp và người dân, thu thập thêm kinh nghiệm các nước đã và đang phát triển đường sắt tốc độ cao để có đủ cơ sở hoàn thiện dự án và tạo sự đồng thuận cao đối với việc đầu tư dự án theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.