Như Báo điện tử Xây dựng đã thông tin về phản ánh của người dân khu tập thể Khu dân cư Cầu 3 (xã Hải Bối, huyện Đông Anh, TP Hà Nội) tố cáo hành vi vi phạm pháp luật của ông Nguyễn Tiến Thăng – Tổng Giám đốc Cty CP Cầu 3 Thăng Long ký hợp đồng kiểu “bán đất” trái pháp luật cho ông Nguyễn Hoàng Linh. Để làm rõ thêm những nội dung tố cáo của người dân, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã có cuộc làm việc với đại diện lãnh đạo UBND xã Hải Bối, huyện Đông Anh, TP Hà Nội để khách quan thông tin đến bạn đọc.
Trụ sở Cty CP Cầu 3 Thăng Long
Theo như nội dung đã phản ánh, ông Nguyễn Tiến Thăng – Tổng Giám đốc Cty CP Cầu 3 Thăng Long đã ký Hợp đồng số 526/HĐKT-C3TL ngày 4/12/2018 với ông Nguyễn Hoàng Linh, địa chỉ tại thôn Cổ Điển, xã Hải Bối, huyện Đông Anh và người làm chứng trong hợp đồng này là bà Nguyễn Thị Ly và ông Nguyễn Tiến Long. Nội dung: Cho thuê toàn bộ khuôn viên đất gồm sân và 01 ngôi nhà cấp 4 với diện tích 149 m2, số tiền thuê là hơn 2,5 tỷ đồng trong vòng 40 năm. Sau khi thuê đất, ông Nguyễn Hoàng Linh đã cho máy móc vào phá dỡ, san ủi nhà trẻ.
Về việc này, ngày 14/01/2019, UBND huyện Đông Anh đã có Văn bản số 84/UBND-TNMT về việc chỉ đạo xử lý vi phạm pháp luật đất đai của Cty CP Cầu 3 Thăng Long tại thôn Cổ Điển, xã Hải Bối, huyện Đông Anh. Nội dung văn bản nêu rõ: Qua kiểm tra, báo cáo của Tổ kiểm tra liên ngành huyện, Cty CP Cầu 3 Thăng Long có hành vi ký hợp đồng cho ông Nguyễn Hoàng Linh, địa chỉ thôn Cổ Điển, xã Hải Bối, huyện Đông Anh thuê lại đất của Cty. Khu đất này trước đây là nhà trẻ cho con em cán bộ công nhân viên trong Cty có diện tích 149m2.
Trong thời gian vừa qua, ông Nguyễn Hoàng Linh đã phá dỡ nhà trẻ cũ này để cải tạo. UBND huyện Đông Anh yêu cầu UBND xã Hải Bối tổ chức các biện pháp ngăn chặn, đình chỉ tuyệt đối hành vi vi phạm. Yêu cầu Cty CP Cầu 3 Thăng Long báo cáo cụ thể, chi tiết về nguồn gốc, quá trình sử dụng, cho thuê quyền sử dụng đất.
Ngày 17/1/2019 Cty CP Cầu 3 Thăng Long đã có Báo cáo số 29/BC-C3TL gửi UBND xã Hải Bối giải trình việc cho thuê tài sản trên đất tại Cty CP Cầu 3 Thăng Long. Phần kết luận của báo cáo ghi rõ: Cty CP Cầu 3 Thăng Long có đầy đủ cơ sở pháp lý về quyền sử dụng đất và chủ quyền sở hữu tài sản trên diện tích đất trước đây làm nhà trẻ Cty. Hiện nay, Cty CP Cầu 3 Thăng Long là chủ sở hữu 100% tư nhân. Do không còn đủ điều kiện và không phù hợp làm nhà trẻ nên Cty chuyển sang làm văn phòng đội sản xuất. Nhưng do tình trạng khu nhà bị xuống cấp, nếu sử dụng sẽ không an toàn nên Cty tìm đối tác cho thuê tài sản trên đất.
Lý giải về hợp đồng đã ký kết giữa Cty CP Cầu 3 Thăng Long và ông Nguyễn Hoàng Linh, báo cáo ghi rõ: Ngày 04/12/2018, Cty ký hợp đồng số 526/HĐKT-C3TL cho ông Nguyễn Hoàng Linh – hộ khẩu thường trú thôn Cổ Điển, xã Hải Bối thuê toàn bộ khuôn viên nhà trẻ cũ làm cơ sở kinh doanh.
Sau khi ký hợp đồng, ông Nguyễn Hoàng Linh đã san phẳng nhà trẻ.
Nhưng thực tế trong Hợp đồng số 526/HĐKT-C3TL lại ghi rõ: “Bên A đồng ý cho thuê, bên B đồng ý thuê quyền sử dụng đất và các công trình xây dựng trên đất tại khuôn viên nhà trẻ thuộc khu dân cư, cán bộ, công nhân viên Cty CP Cầu 3 Thăng Long… Với tổng diện tích là 149m2 thuộc khuôn viên nhà trẻ; thời gian thuê là 40 năm (tức 480 tháng) kể từ ngày hai bên ký chính thức bàn giao mặt bằng”.
Qua những vấn đề nêu trong hợp đồng cho thấy: “Đây là hợp đồng với mục đích bán đất của Nhà nước với thời gian dài, nếu như không có sự phát hiện của nhân dân thì mảnh đất này sẽ trở thành sở hữu của cá nhân với giá bán rẻ mạt và trong đó có sự hưởng lợi của ông Tổng Giám đốc cùng những người đứng sau”.
Làm việc với phóng viên Báo điện tử Xây dựng ông Nguyễn Đình Ngọc – Phó Chủ tịch UBND xã Hải Bối cho biết: “Sau khi chúng tôi nghiên cứu hợp đồng của Cty CP Cầu 3 Thăng Long cho thuê thì theo quy định của pháp luật thì tổ chức, cá nhân có quyền và đó là đúng quy trình, là giao dịch dân sự. Sau khi tiếp nhận mảnh đất đó, ông Nguyễn Hoàng Linh đập bỏ toàn bộ nhà trẻ cũ. Đối với UBND xã sau khi phát hiện ra đã cử cán bộ chuyên môn xuống kiểm tra thì đình chỉ ngay, và báo cáo UBND huyện được biết. Hiện nay, chúng tôi thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của UBND huyện”.
“Đối với thẩm quyền Cty CP Cầu 3 Thăng Long trong việc cho thuê đất và công trình trên đất cũng như tính pháp lý của hợp đồng đã ký kết thì UBND xã đã báo cáo UBND huyện về việc này” – ông Ngọc thông tin thêm.
Hiện nay, dư luận đang đặt câu hỏi tính pháp lý và thẩm quyền của Cty CP Cầu 3 Thăng Long trong việc ký kết hợp đồng với ông Nguyễn Hoàng Linh. Đây có phải là một hình thức bán đất của Nhà nước cho cá nhân sở hữu trong thời gian dài. Báo điện tử Xây dựng đề nghị các cơ quan của UBND TP Hà Nội, UBND huyện Đông Anh vào cuộc để làm rõ, xử lý những cá nhân vi phạm pháp luật trong vụ việc trên.
Luật sư Phạm Thị Hương – Cty Luật TNHH Thiện Minh Long cho biết: “Với tư cách một luật sư tư vấn pháp luật, tôi thấy Hợp đồng cho thuê này có nhiều điểm bất thường. Cụ thể: Thời hạn của Hợp đồng cho thuê đất quá dài (40 năm) mà giá thuê lại để cố định và thanh toán 1 lần toàn bộ tiền thuê. Thông thường trên thực tế, các Hợp đồng cho thuê tài sản có thời hạn kéo dài (từ 5 năm trở lên), hai bên thường có điều khoản về việc điều chỉnh tiền thuê theo giá thị trường hoặc đưa ra mức tăng định kỳ”.
“Hợp đồng cho thuê quyền sử dụng đất và tài sản trên đất nhưng hiện nay bên thuê đã đập phá toàn bộ tài sản trên đất, mà bên cho thuê chưa thấy có bất kỳ động thái phản hồi nào. Việc đập phá này có được sự cho phép của bên cho thuê hay không? Bên thuê có vi phạm nghĩa vụ Hợp đồng, có hay không hành vi làm hư hại (phá hoại) tài sản của bên cho thuê hay không?
Các Hợp đồng cho thuê tài sản thông thường thì bên cho thuê có cho phép bên thuê được sửa chữa, cải tạo, lắp đặt trang thiết bị nội thất cho phù hợp với mục đích sử dụng tài sản thuê; nhưng đập phá toàn bộ tài sản trên đất thì không thể gọi là cho thuê tài sản trên đây (vì không còn đối tượng tài sản để cho thuê). Từ những điểm bất thường này thì có thể đặt ra nghi vấn: Liệu Hợp đồng thuê này có phải là một giao dịch giả tạo, nhằm che đậy một giao dịch khác (có thể là mua bán, chuyển nhượng) hay không? Nếu có thể chứng minh là giao dịch giả tạo thì Hợp đồng thuê này bị vô hiệu theo quy định của Bộ luật dân sự và hai bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận, bên thuê phải hoàn trả tài sản thuê (bao gồm việc bồi thường phần tài sản trên đất đã bị đập phá) và bên cho thuê phải hoàn trả tiền thuê đã nhận, sau khi trừ đi tiền thuê tương ứng với thời gian sử dụng” – Luật sư Hương nêu ra nghi vấn về hợp đồng cho thuê trên.
Quay lại trả lời của ông Nguyễn Đình Ngọc – Phó Chủ tịch UBND xã Hải Bối cho rằng: “Sau khi chúng tôi nghiên cứu hợp đồng của Cty CP Cầu 3 Thăng Long cho thuê thì theo quy định của pháp luật thì tổ chức, cá nhân có quyền và đó là đúng quy trình, là giao dịch dân sự”.
Xin giới thiệu cho ông Ngọc, hãy đọc Điều 59 Luật đất đai năm 2013 quy định thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất của các cơ quan nhà nước như sau: UBND cấp tỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây (không được ủy quyền): a) Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức; b) Giao đất đối với cơ sở tôn giáo; c) Giao đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật; d) Cho thuê đất đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài theo quy định của pháp luật đ) Cho thuê đất đối với tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao. UBND cấp huyện quyết định giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp sau đây (không được ủy quyền): a) Giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân…
UBND huyện Đông Anh cũng nên tổ chức cho những cán bộ cấp xã như ông Ngọc đi học thêm về pháp luật, trước khi dự kiến bổ nhiệm vào những cương vị lãnh đạo, đồng thời cũng phải xử lý nghiêm trách nhiệm pháp luật của ông Tổng Giám đốc Cty CP Cầu 3 Thăng Long Nguyễn Tiến Thăng.