Đà Nẵng: Quy hoạch đô thị nhìn từ các dự án lấn sông, lấn biển

Không chỉ bị các chuyên gia phản đối, các dự án lấn sông, lấn biển còn mang lại nhiều ảnh hưởng đến quy trình quy hoạch đô thị về lâu, về dài của TP Đà Nẵng.

Dự án Bến du thuyền Marina Complex đang gây nhiều lo ngại từ chuyên gia đến người dân.

Kể từ khi được công nhận là đô thị loại I trực thuộc Trung ương, TP Đà Nẵng đã có những bước phát triển hết sức mạnh mẽ và ấn tượng, đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, trở thành một đô thị có tốc độ đô thị hoá rất cao và có một số chỉ tiêu phát triển đô thị trong tốp đầu của cả nước.

Đồng thời với sự phát triển nóng, TP Đà Nẵng cũng gặp không ít hệ lụy từ việc đô thị hóa quá nhanh chóng. Đó là việc các dự án gây tác động tiêu cực đến môi trường, cũng như ảnh hưởng cảnh quan tự nhiên vốn có của hai bờ sông Hàn.

Câu chuyện cũng đang xảy ra với dự án Bến du thuyền Marina Complex của chủ đầu tư là Cty TNHH Bến du thuyền Đà Nẵng, nằm tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng. Trong khi các chuyên gia lo lắng việc xây lấn sông làm dự án có thể ảnh hưởng đến dòng chảy của sông Hàn trong tương lai, người dân cũng lo lắng viễn cảnh cộng đồng, dân cư bản địa khó có thể tiếp cận với không gian của bờ sông như từ trước tới nay.

Điều đầu tiên, dự án Bến du thuyền Marina Complex không phải là công trình lấn sông, lấn biển đầu tiên tại TP Đà Nẵng. Trước đó, nhiều công trình khác được cơ quan chức năng phê duyệt, như: Nhà hàng Memory, bến du thuyền DHC Marina, dự án Khu đô thị quốc tế Đa Phước, dự án Bến du thuyền phía Tây sông Hàn... đã đưa vào sử dụng hoặc đang còn trong giai đoạn thi công.

Trước khi hoàn thành, dự án Bến du thuyền Marina Complex nhiều lần thay đổi quy hoạch, thậm chí từng bị Sở Xây dựng TP Đà Nẵng đình chỉ thi công dự án vào tháng 9/2017, do chủ đầu tư chưa lập đánh giá tác động môi trường (ĐTM).

Việc người dân, chuyên gia nghi ngại tác động tiêu cực từ dự án lấn sông làm bến du thuyền còn cho thấy những bất cập, ảnh hưởng từ những dự án lấn sông, lấn biển tại TP Đà Nẵng đã ảnh hưởng quy hoạch đô thị của Đà Nẵng vào lúc này.

Những năm gần đây dư luận tại TP Đà Nẵng xuất hiện không ít nghi ngại về việc các dự án lấn sông, lấn biển dọc tại khu vực sông Hàn, vịnh Đà Nẵng có thể ảnh hưởng đến dòng chảy, xói mòn bờ sông, đồng thời ảnh hưởng môi trường sinh thái của cả khu vực.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn từng cho rằng, Đà Nẵng phải cẩn trọng với một số đề xuất lấn biển hoặc xây dựng khu đô thị đảo nhân tạo trong vùng vịnh Đà Nẵng. Đối với bờ dông sông Hàn có thể phát triển khu trung tâm mới cho Đà Nẵng với chiều cao công trình thấp dần về phía không gian mặt nước.

Hiện tại các dự án lấn sông tại sông Hàn đều tác động trực tiếp lên lưu vực cũng như hai bờ sông Hàn. Không chỉ dòng chảy bị thay đổi, mà còn tác động đến cảnh quan hai bờ sông Hàn, cũng gây những tác động về môi trường, thiên nhiên cho chính dòng sông Hàn. Bằng mắt thường cũng có thể nhận thấy nhiều nơi dọc hai sông Hàn bị lấp, bị lấn khiến dòng chảy biến dạng, thu hẹp. Hơn 5km sông Hàn từ cầu Trần Thị Lý xuôi ra cửa biển Đà Nẵng, có ít nhất 5 vị trí bị lấn, bị lấp liên quan những dự án lấn sông, lấn biển.

Điều đáng nói hiện nay quỹ đất TP Đà Nẵng không quá mức cạn kiệt, để cơ quan chức năng đồng ý cho các nhà đầu tư thực hiện các dự án lấn sông, lấn biển. Trong khi việc cấp phép xây dựng hoạt động cho các dự án lấn sông, lấn biển về lâu về dài không chỉ phá vỡ cảnh quan, mà còn gây ra những hệ lụy trong việc điều chỉnh quy hoạch chung của TP Đà Nẵng trong những năm tới.

Trước khi ký hợp đồng liên danh Cty Sakae Corporate Advisory và Cty Tư vấn Surbana Jurong liên quan đến Điều chỉnh quy hoạch chung TP Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, TP Đà Nẵng đã xác định rõ việc phát triển đô thị hiện đại, thông minh, phải phát triển hài hòa với bảo tồn và phát triển cấu trúc khung thiên nhiên biển - sông - núi trong lòng đô thị vốn là đặc trưng, là bản sắc của đô thị Đà Nẵng.

Điều ấy đồng nghĩa việc cơ quan chức năng cẩn trọng khi xem xét, phê duyệt với các dự án lấn sông, lấn biển tại TP Đà Nẵng, nhằm tránh tác động tiêu cực từ việc phát triển đô thị hóa đối với chính quy hoạch đô thị của TP Đà Nẵng trong tương lai.