Trong công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại Hà Nội, dù đã rất nỗ lực nhưng đến nay, ngành chức năng mới hoàn thành được 97% công việc.
Giống nhau ở… cái khó
Theo như phóng viên tìm hiểu, tại quận Nam Từ Liêm, vẫn còn 300 hộ dân cố tình không kê khai đăng ký quyền sử dụng đất dù chính quyền đã 3 lần thông báo. Dù chính quyền đã nhiều lần đề nghị nhưng các đơn vị chủ quản của 17 khu tập thể (khoảng 500 hộ dân) vẫn chưa phối hợp bàn giao hồ sơ đất. Trong đó, nhiều nhất với 200 hộ dân là Khu tập thể Đài phát sóng Mễ Trì (thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam). Cạnh đó là các khu khác như: Tập thể Công viên cây xanh (phường Cầu Diễn), Tập thể trường Đảng (phường Tây Mỗ), Tập thể 873 phường Trung Văn…
Ngoài ra, quận Nam Từ Liêm còn có hơn 900 trường hợp sử dụng đất trong hành lang sông Nhuệ (không có giấy tờ sử dụng), 800 trường hợp đã xây nhà ổn định nhưng thuộc khu vực có quyết định thu hồi đất để xây dựng Khu Liên hợp thể thao quốc gia, 1.200 trường hợp sử dụng đất lấn chiếm, tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp sang xây nhà ở kiên cố - phải kiểm tra xử lý trước khi cấp GCN (trước đây theo quy định là phải thanh tra)…
Tương tự, huyện Chương Mỹ vẫn còn 23.757 thửa đất phải kê khai (có 391 thửa không đủ điều kiện cấp GCN). 23.366 trường hợp còn lại phải kê khai, có 15.590 thửa đất do cơ quan sử dụng phải lập kế hoạch sử dụng đất và phải thanh tra trước khi cấp GCN, chỉ có 7.776 trường hợp đủ điều kiện cấp GCN, không cần bàn giao, thanh tra…
Làm thủ tục tại Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội. Ảnh: Thanh Hải
Bên cạnh những khó khăn liên quan đến những quy định, thủ tục hay từ phía người dân... thì cán bộ địa chính xã tại một số địa phương vẫn còn gây khó dễ cho người dân thực hiện tách thửa đất. Theo một người dân tại thôn Trung Vực trong (xã Thượng Vực, huyện Chương Mỹ), gia đình mình có một mảnh đất thổ cư hơn 50m2 (đã có sổ đỏ) do được người thân sang nhượng. Dù gia đình đã rất nhiều lần đề nghị cán bộ địa chính xã đo và xác nhận diện tích để tách thửa nhưng họ vẫn gây khó dễ… nên hiện vẫn chưa đủ thủ tục để cấp GCN.
Giải pháp “nhất cử lưỡng tiện”
Trước tình trạng đó, ông Nguyễn Trung Nghĩa, Trưởng phòng TN&MT quận Nam Từ Liêm cho biết, thời gian tới, quận sẽ rà soát từng trường hợp cụ thể để cấp GCN cho người dân. Cũng theo ông Nghĩa, đối với cụm trường dạy nghề của thành phố (phường Tây Mỗ), kiến nghị thành phố cho chuyển khu vực này thành đất phát triển đô thị. Hiện Thủ tướng Chính phủ đã cho phép điều chỉnh quy hoạch Khu Liên hợp thể thao quốc gia, vì có 800 hộ dân khu vực Tân Mỹ nên kiến nghị thành phố sớm điều chỉnh quy hoạch khu vực này. Các cá nhân, hộ gia đình sử dụng đất có nguồn gốc là đất nông nghiệp, nhưng tự ý chuyển sang làm nhà ở mà lớn hơn hạn mức công nhận (180m2) thì vẫn được phép chuyển sang đất ở mà không phải thành lập doanh nghiệp hay hợp tác xã. Ghi rõ hạn chế quyền sử dụng đất trên GCN trong trường hợp không phù hợp quy hoạch (kể cả giao đất trái thẩm quyền). Các trường hợp sử dụng đất có nguồn gốc trái thẩm quyền, sử dụng ổn định trước 15/10/1993, khi cấp GCN sẽ được hưởng hạn mức công nhận (180m2), không phải nộp tiền sử dụng đất như các trường hợp đất không có giấy tờ, đã sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993. Về nghĩa vụ tài chính, sẽ thu cao hơn hệ số được thành phố quy định…
Ông Nghĩa cho rằng, nếu được tháo gỡ theo phương án trên thì đến năm 2020, khoảng 4.000 trường hợp sẽ được cấp GCN. Ông Nghĩa nói, giả sử, khi được cấp GCN, mỗi hộ phải nộp trung bình 100 triệu đồng thì ngân sách sẽ thu về 400 tỷ đồng. Như vậy, nguyện vọng của người dân là được đóng thuế để sử dụng đất ổn định sẽ được đáp ứng. Đồng thời, nhà nước sẽ không bị thất thoát ngân sách, hơn nữa, việc quản lý đất đai cũng chặt chẽ hơn. Nhất cử lưỡng tiện.
Được biết, mới đây, để đẩy nhanh tiến độ cấp GCN và thực hiện thành công kế hoạch cấp GCN, các ngành chức năng đã đưa ra 9 nhóm giải pháp: Đề xuất Chính phủ và các bộ, ngành trung ương chỉ đạo, hướng dẫn xử lý triệt để những trường hợp vượt thẩm quyền; tổng hợp các khó khăn vướng mắc, tập trung tháo gỡ để cấp GCN. Rà soát, tổng hợp, có văn bản đề nghị các cơ quan trung ương (có đất trên địa bàn) sớm lập hồ sơ kê khai đăng ký cấp GCN theo quy định. Tổng rà soát, kiểm tra, thống kê đầy đủ quỹ nhà tự quản của các cơ quan trung ương bàn giao về thành phố quản lý, quỹ nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước để tổ chức kê khai đăng ký cấp GCN theo quy định. Kiểm tra các dự án đầu tư (không thuộc trường hợp thu hồi đất theo Điều 61, 62 Luật Đất đai năm 2013), đã có quyết định thu hồi đất, nhưng quá 3 năm không giải phóng mặt bằng, quy hoạch đô thị bị chồng lấn quy hoạch trên địa bàn thành phố, các thửa đất vướng mắc về quy hoạch xây dựng - để có phương án xử lý, điều chỉnh kịp thời làm căn cứ cấp GCN… Ngày 19/6/2017, Sở TN&MT đã gửi Văn bản số 4811/STN&MT tới các quận, huyện để hướng dẫn chi tiết về cách tháo gỡ những vướng mắc khi cấp GCN.
Theo Kinh tế & Đô thị Online