Cảnh báo nguồn vốn FDI đổ vào bất động sản

Điều này gióng lên hồi chuông cảnh báo hàng loạt dự án FDI trên địa bàn cả nước đứng trước nguy cơ tương tự.

Bắt đầu từ năm 2006 đến tháng 2/2007, Berjaya chính thức trở thành tập đoàn Malaysia đầu tiên nhận được giấy phép đầu tư và phát triển về bất động sản tại Việt Nam với 9 dự án lớn như: Dự án Khu đô thị mới Thạch Bàn – Hà Nội; Dự án Trung tâm Tài chính Việt Nam (VFC) tại TP.HCM; Dự án Khu đô thị Đại học Quốc tế (VIUT) tại TP HCM có tổng diện tích khoảng 925 hecta…

Dự án Hanoi Garden City dù đẹp long lanh nhưng căn hộ và biệt thự tại đây khó bán được

Môi trường đầu tư làm khó DN FDI

Sở hữu toàn dự án khủng nhưng nhìn chung tình hình kinh doanh của Tập đoàn Berjaya tại thị trường Việt Nam lại không được khả quan.

Theo tìm hiểu của phóng viên, dự án Hanoi Garden City dù được coi là “con cưng” của Tập đoàn, được quy hoạch long lanh nhưng do nằm ở vị trí không thuận lợi nên khu căn hộ và biệt thự dự án đều không bán được. Trong khi dự án Khu đô thị Đại học Quốc tế (VIUT) tại TP HCM đang đứng trước nguy cơ thu hồi. Dự án Trung tâm Tài chính Việt Nam và dự án Khu đô thị Đại học quốc tế Việt Nam đã được UBND TP HCM trao Giấy chứng nhận đầu tư từ tháng 2/2008 và tháng 7/2008. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay cả 2 dự án vẫn chỉ dừng lại… trên giấy.

Ông Nguyễn Hoài Nam, Tổng giám đốc Công ty Berjaya Việt Nam (đơn vị được Tập đoàn Berjaya giao quản lý các dự án tại Việt Nam - PV) thừa nhận, ngoài các nguyên nhân xuất phát từ khâu thủ tục hành chính thì khó khăn lớn nhất mà Công ty Berjaya Land Berhad gặp phải trong thời gian dài vừa qua là chủ đầu tư đã không đánh giá đúng tình hình thị trường bất động sản của Việt Nam.

“Do có thời điểm bong bóng bất động sản của Việt Nam nói chung và TP HCM nói riêng “phình” quá to và quá nóng, các chủ đầu tư ồ ạt đầu tư vào những dự án trung tâm thương mại, căn hộ cho thuê quá nhiều. Đến khi thị trường “đóng băng”, khiến những dự án của Berjaya Land Berhad có xây dựng cũng không bán được” – ông Nam cho biết.

Không chỉ Berjaya, TGĐ một DN ngoại tiết lộ với DĐDN, khi tham gia vào thị trường bất động sản Việt Nam có quá nhiều vấn đề khiến DN sốc. Cụ thể như môi trường đầu tư chưa minh bạch, nhiều nhà đầu tư muốn tìm hiểu thủ tục đầu tư… nhưng không được tiếp cận dễ dàng. Chưa kể, các DN trong nước mập mờ với đối tác nước ngoài trong các hồ sơ giới thiệu dự án, “giấu nhẹm” các rắc rối liên quan đến dự án khiến các nhà đầu tư nước ngoài mất lòng tin.

Điển hình như Liên doanh Hongkong Land và Sumitomo Realty & Development đã chính thức rút lui khỏi dự án 164 - Đồng Khởi (TP HCM) sau 4 năm theo đuổi. Lý do là Thành phố không cố định được chi phí và thời gian bồi thường và giải phóng mặt bằng cho dự án. Hai bên cũng không chốt được chiều cao công trình để đảm bảo đầu tư dự án hiệu quả… Trong khi để trở thành nhà đầu tư cho dự án 164 - Đồng Khởi, liên doanh này đã phải vượt qua 70 nhà đầu tư khác.

Tạo điều kiện nhưng cần chọn lọc

Dẫn chứng từ Bộ Kế hoạch Đầu tư cho thấy, đến giữa năm 2017, lượng vốn FDI đăng ký đổ vào lĩnh vực bất động sản Việt Nam đã đạt con số kỷ lục - tăng 54,8% so với cùng kỳ năm trước.

FDI BĐS không ngừng tăng đã trở thành một tín hiệu vui cho sự hồi phục của thị trường, bất chấp những tai tiếng quanh các dự án FDI triệu đô vẫn đang bỏ hoang la liệt trên thị trường BĐS. Đặc biệt, trong bối cảnh doanh nghiệp rất khó khăn để tiếp cận được nguồn vốn 30.000 tỷ đồng, càng nhiều đối tác ngoại vào Việt Nam, doanh nghiệp trong nước càng có cơ hội hồi sinh dự án hoặc chuyển nhượng để thu hồi vốn.

Tuy nhiên, dưới góc độ quản lý nhà nước, FDI trong BĐS hiện thường dùng phương thức "lấy mỡ nó rán nó", tức huy động nguồn vốn ở trong nước để phát triển các dự án của họ. Chưa kể, mới đây hàng trăm DN FDI còn dính vào vết đen chuyển giá, báo lãi thành lỗ để trốn thuế. Trong đó, việc Keangnam Vina bị phát hiện chuyển giá cả ngàn tỷ đồng, có thành tích báo lỗ 5 năm liên tiếp đã đặt ra câu hỏi về những trường hợp tương tự trên thị trường BĐS.

Ông Phan Hữu Thắng – Nguyên Cục trưởng Cục đầu tư nước ngoài (Bộ KH-ĐT), Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho rằng, những dự án FDI vào bất động sản vẫn tiếp tục được hoan nghênh và tạo điều kiện cấp phép đầu tư. Tuy nhiên, ông Thắng cũng không quên cảnh báo các địa phương cần tỉnh táo hơn trong thu hút đầu tư FDI, tránh trường hợp vì áp lực phải thu hút bằng mọi cách mà không nghiên kỹ về uy tín, khả năng tài chính của nhà đầu tư...

“Trong quá khứ đã có khá nhiều dự án BĐS FDI trị giá hàng tỷ USD, nhà đầu tư nhận giấy phép như kiểu xí phần bỏ hoang cả 5 - 7 năm, làm thiệt hại nhà nước hàng tỉ đồng tiền thuế, sau phải ngậm ngùi rút giấy phép”.

Theo Enternews