Một số chuyên gia cho rằng các tiêu chuẩn siết chung cư cao tầng hiện nay còn thiếu và cần có các tiêu chuẩn bổ sung dẫn đến tình trạng nhà cao tầng đua nhau xây dựng.
Chung cư cao tầng bủa vây Hà Nội
Khu vực tuyến đường Hoàng Minh Giám, Trần Duy Hưng, Khuất Duy Tiến, nơi tập trung đô thị Trung Hòa - Nhân Chính, mật độ xây dựng của các toà nhà cao tầng với tốc độ chóng mặt.
Tuyến đường Lê Văn Lương, Tố Hữu là một trong những nơi có mật độ tòa nhà chung cư cao tầng cao nhất Hà Nội, vào những giờ cao điểm, các phương tiện tham gia giao thông nhích từng mét một.
Tại tuyến đường vành đai 3 của Hà Nội có nhiều cao ốc đã đưa vào sử dụng như dự án Thăng Long number 1 (40 tầng), Ecogreen City (35 tầng), khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ gồm 5 tòa chung cư cao từ (36-45 tầng), khu chung cư Vinaconex 1 (22- 27 tầng). Sắp tới đây, hàng chục toà cao ốc 30-40 tầng cũng sắp đưa vào sử dụng báo hiệu tình trạng kẹt xe khủng khiếp hơn nữa.
Trong 4 quận nội đô, dọc tuyến đường Kim Mã, Giảng Võ một số toà chung cư cao từ 30 tầng trở lên cũng sắp đưa vào sử dụng sẽ khiến cung đường này ken nghẹt người.
Theo đại diện Bộ Xây dựng, những tiêu chuẩn cụ thể về phát triển công trình cao tầng khu vực nội đô Hà Nội đã được cơ quan quản lý ban hành từ nhiều năm qua. Trong đó, Quy chuẩn XDVN (QCXDVN 01:2008/BXD) là quy chuẩn quan trọng nhất liên quan đến kiểm soát phát triển nhà cao tầng như quy chuẩn về mật độ xây dựng, tầng cao, giao thông, bãi đỗ xe…
Tuy nhiên, QCXDVN 01:2008/BXD đã không còn hệ số sử dụng đất, các quy định bắt buộc về mật độ dân số thì không rõ. Điều này đặt ra những kẽ hở luật pháp khi thực hiện xây dựng các công trình cao tầng sau này.
Thực tế cho thấy, đã có tình trạng "bùng nổ" xây dựng các tổ hợp cao tầng hỗn hợp tại khu vực trung tâm nội đô của các đô thị. Do vậy, cần có thêm các nghiên cứu tính toán quy định rõ các chỉ tiêu - tiêu chí với loại hình công trình cao tầng này.
Điển hình như chung cư Pacific Place Hà Nội (83 Lý Thường Kiệt, quận Hoàn Kiếm, cao 18 tầng với 16.500m2 văn phòng hạng A, 179 căn hộ cao cấp, 64.000m2 dành cho các cửa hàng dịch vụ); chung cư Kinh Đô Building (93 Lò Đúc, quận Hai Bà Trưng), cao 29 tầng gồm văn phòng, cửa hàng và chung cư.
Áp dụng hệ số sử dụng đất
Đại diện Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho biết, để tháo gỡ những bất cập này, trước tiên với chính quyền, việc chấp thuận địa điểm xây dựng sẽ quyết định mục đích sử dụng đất tại địa điểm đó.
Đây cũng là bước quyết định các chỉ tiêu cơ bản về quy hoạch và kiến trúc công trình như mật độ xây dựng, chiều cao công trình và một số yêu cầu khác được nêu trong văn bản chấp thuận địa điểm xây dựng.
"Ngoài quy chuẩn về mật độ cây xanh, tiêu chuẩn tầng cao về giao thông đô thị… hiện nay, chúng ta mới chỉ quan tâm đến mật độ xây dựng, mà chưa quan tâm hệ số sử dụng đất", vị đại diện này nói.
Ông Trần Ngọc Hùng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cho rằng để hạn chế nhà cao tầng thì cần phải hạn chế sự gia tăng dân số cơ học vào nội đô.
Theo đó, khi cải tạo xây dựng chung cư cũ, dự án tiểu khu đô thị cần chú trọng xây dựng đồng bộ khu vực đó với các văn phòng, công trình phục vụ công cộng như nhà trẻ, mẫu giáo, chợ….
Thêm nữa, để kiểm soát dân số ở khu vực đó bằng việc chỉ bán, cho thuê đối với những đối tượng có hộ khẩu thường trú ngay tại quận, huyện đó và cùng lắm là ngay quận bên cạnh.
Xét ở góc độ quy hoạch, ông Đỗ Viết Chiến, Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, cho rằng những vấn đề hiện nay của nhà cao tầng khu vực nội đô Hà Nội lại không nằm ở khâu quy hoạch, mà do những bất cập trong khâu thực hiện quy hoạch và quản lý phát triển theo quy hoạch.
Đó là tình trạng điều chỉnh cục bộ trong quá trình thực hiện. Bởi trong Quy chuẩn xây dựng năm 2008 đã không đề cập đến chỉ số hệ số sử dụng đất (tổng sàn/ diện tích đất), mà chỉ kiểm soát chiều cao và mật độ trong phát triển nhà cao tầng. Việc bỏ hệ số là bỏ ngưỡng chặn trên nên một số công trình không bị hạn chế về chiều cao. Đây cũng là lí do dẫn đến sự gia tăng dân số, áp lực lên hạ tầng.
Ngay bây giờ, cơ quan quản lý cần rà soát lại quy hoạch khu vực nội đô lịch sử và khoanh vùng, cấm tuyệt đối xây dựng ở những khu vực cần bảo tồn như phố cổ, phố cũ, khu vực hồ Tây, hồ Gươm, Thành cổ…
"Cần quy định rõ những khu vực cho phép xây nhà cao tầng và phải áp dụng hệ số sử dụng đất để khống chế sự phát triển. Riêng đối với khu vực nội đô mở rộng cần yêu cầu thực hiện theo quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị", ông Chiến đề xuất.